بسم الله الرحمن الرحیم
درس‌گفتار نتایج فلسفی قضیه‌ی گودل، دکتر روزبه توسرکانی، همایش فلسفه‌ی ریاضیات، انجمن حکمت و فلسفه‌ی ایران، اسفند ۱۳۸۴
پیاده سازی نشده است (نیاز به داوطلب)
تقریرِ دکتر روزبه توسرکانی
دو قضیه‌ی ناتمامیّتِ گودل
«دو قضیّه‌ی ناتمامیّتِ گودل که به محدودیّت‌های اثبات‌پذیری در نظریّه‌های صوریِ اصل‌موضوعی می‌پردازند از جمله مهم‌ترین یافته‌ها در منطقِ جدید بوده و پیامدهای ژرفی برای مسائل و حوزه‌های دیگر دارند. بر اساسِ قضیّه‌ی نخستِ ناتمامیّت، در هر دستگاهِ اصل‌موضوعیِ سازگار مانندِ F که در آن مجموعه‌ای از قضایای حساب قابلِ اثبات باشند، گزاره‌هایی وجود دارند که در خودِ F قابلِ اثبات یا رد نیستند. بر اساس قضیّه‌ی دومِ ناتمامیّت، چنین دستگاهی صوری (بر فرضِ سازگاری) نمی‌تواند سازگاریِ خود را اثبات کند. این یافته‌ها تأثیرِ ژرفی بر فسلفه‌ی ریاضیات و منطق داشته‌اند. هم‌چنین، تلاش‌هایی جهتِ تعمیمِ نتایجِ دو قضیّه‌ی ناتمامیّت به دیگر حوزه‌های فلسفی مانندِ فلسفه‌ی ذهن انجام پذیرفته هر چند نتایجِ این تلاش‌ها مناقشه‌برانگیز بوده‌اند.»
برگرفته از دایرة المعارفِ فلسفه‌ی سْتنفرد
در این سخنرانی که در همایشِ «فلسفه‌ی ریاضیات» در انجمنِ حکمت و فلسفه (اسپند ماهِ ۱۳۸۴) برگزار شده، دکتر روزبه توسرکانی به تقریرِ خود از «نتایجِ فلسفیِ‌قضیّه‌ی گودل» پرداخته و با برجسته ساختنِ محدودیّت‌های دستگاه‌های صوری از جمله زبانِ روزمره در بیانِ معانیِ ذهنی در نهایت به تبیین نظرِ خود پیرامونِ مبحثِ «دقّتِ زبان» می‌پردازند.
از آن‌جا که صوتِ سخنرانی در دو جای کلیدی که با اثباتِ‌صوری و رسمِ نمودار همراه است با کیفیّتِ نازل ضبط شده، دکتر توسرکانی سال‌ها بعد و در درسگفتارِ ۲۴ از سلسله درسگفتارهای «سوره‌ی حج» به بیانِ دوباره‌ی سرفصل‌های این سخنرانی پرداخته و از جمله به تبیینِ مجدّدِ نظرِ خود پیرامونِ مبحثِ «دقّتِ زبان» و نتایجِ آن در رابطه با امکانِ اثباتِ صوری و ریاضیِ برهان‌های خداشناسی و تفاوتِ انتظار از معنای برهان در حکمتِ قدیم و فلسفه‌ی جدید بویژه فلسفه‌ی تحلیلی می‌پردازند. گوش کردنِ کاملِ سخنرانیِ «نتایجِ فلسفیِ‌قضیّه‌ی گودل» و درسگفتارِ ۲۴ ام از سلسله درسگفتارهای تفسیر سوره‌ی حج در کنارِ یکدیگر توصیه می‌شود.