دفاع عقلانی ۵۲: احکام (۸) ادامه انتقادها به پارادایم فقهی کنونی با تأکید بر ضرورت اکتشاف در معنای احکام

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای دفاع عقلانی از دین، جلسه‌ی ۵۲، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه خاتم، ۱۴۰۱/۱۲/۲

۱- مرور جلسه گذشته

جلسه گذشته دیاگرام کلی استخراج شریعت به وسیله دانش فقه را بیان کردم. فرض ما این است که یک سری تکست وجود دارد و در این تکست‌ها اولیای دین احکامی را بیان کردند. یک مرحله این است که ما تکست‌ها را مطالعه کنیم و با دانشی که اسم آن را حدیث‌شناسی می‌گذاریم یا متن‌شناسی – به خاطر اینکه فقط حدیث نیست و قرآن هم هست – تکستی به عنوان نتیجه استخراج کنیم که حاوی چیزهایی است که قابل اطمینان هستند.

0 دیدگاه

دفاع عقلانی ۵۰: احکام (۶) رفتارهای غیرعقلانی پیرو شریعت، ادامه نقد پارادایم فعلی فقه (پیش‌فرض‌های پارادایم، حدیث‌شناسی، فقدان نگاه تاریخی)

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای دفاع عقلانی از دین، جلسه‌ی ۵۰، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه خاتم، ۱۴۰۱/۱۱/۴

از یک بحث کلی شروع می‌کنم، در ادامه بحث‌های جلسه گذشته را ادامه می‌دهم. بحث جلسه گذشته انتقادهایی بود که به طور کلی به دانش فقه یعنی آن دانشی که قرار است به ما بگوید شریعت چیست، وارد بود، ایرادهای دانش فقه به معنای اینکه عملاً چه می‌کنند. دانش فقه در حال حاضر پارادایمی دارد، نگاه خاصی به شریعت دارد و روشی برای کار دارد که شریعت را استخراج کند و یک مجموعه از انتقادها می‌تواند این باشد که همین پارادایم آیا کارش را بنا به مبانی که پذیرفته و پیش‌فرض‌هایی که دارد درست انجام می‌دهد یا خیر؟ اینها انتقادهای سبک‌تری هستند از این نظر که ممکن است خود فقها هم خیلی وقت‌ها این حرف‌ها را زده باشند.

0 دیدگاه

نور ۲۴: جمع‌بندی مطالب پراکندۀ جلسه‌های گذشته

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای سوره نور، جلسه‌ی ۲۴، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه شریف، سال ۱۳۸۵

۱- جمع‌بندی مطالب پراکندۀ جلسه‌های گذشته

بسیاری از مطالب پراکنده‌ای را که در جلسه‌های خیلی دور یا نزدیک گفتم، در این بحث سعی می‌کنم کم‌و‌بیش به همدیگر ربط دهم.

پرسش و پاسخ

استاد: وقتی می‌توانیم قرآن را بفهمیم که بتوانیم از همان دیدی که خدا به دنیا نگاه می‌کند، به آن نگاه کنیم و حقایق را ببینیم. پیغمبر(ص) دقیقاً نمونۀ انسانی است که به همه‌چیز همان طور نگاه می‌کند که خداوند نگاه می‌کند. به همین دلیل هم است که قرآن این‌گونه نازل می‌شود و این همان ادعای افرادی است که می‌گویند «أنا الحق» و بعد کشته می‌شوند.

0 دیدگاه

نور ۲۳: چقدر سورۀ نور را فهمیده‌ایم؟

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای سوره نور، جلسه‌ی ۲۳، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه شریف، سال ۱۳۸۵

۱- مقدمه

وقتی متنی، مثلاً سوره‌ای، را می‌خوانیم و مدعی هستیم که آن را فهمیده‌ایم یا خوب فهمیده‌ایم، این ادعا به چه معناست؟ چطور می‌توانیم بفهمیم که مثلاً سورۀ نور را فهمیده‌ایم یا نفهمیده‌ایم؟ اصلاً فهمیدن متن یعنی چه؟ در فرهنگ بشری دربارۀ این موضوع خیلی فکر کرده‌اند و نوشته‌اند. در فلسفه به‌طور عام دراین‌باره مطالبی وجود دارد. در نقد ادبی هم زمینه‌ای تحت‌عنوان نقد هست که فقط هم به نقد ادبی مربوط نمی‌شود. فیلسوف‌های اروپایی، به‌خصوص فیلسوف‌های فرانسوی، آن‌ها را به‌عنوان موضوع‌های اصلی فلسفۀ خود در نظر می‌گیرند.

0 دیدگاه

دفاع عقلانی ۴۷: احکام (۳) اجتهاد و جهد، عقل و وحی

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای دفاع عقلانی از دین، جلسه‌ی ۴۷، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه خاتم، ۱۴۰۱/۸/۱۷

۱- مقدمه و لزوم تعیین ضوابط بحث

سومین جلسه بحث درباره شبهات احکام است. میل دارم بازهم تأکید کنم که هیچ عجله­ای برای وارد شدن به بحث در مورد احکام خاص ندارم. فکر نمی‏کنم موضوع در چند جلسه کوتاه تمام شود. فکر کنید که قرار است ۵۰-۶۰ جلسه بحث شود. چیزی که مهم است اول باید ضوابط منطقی بحث روشن شده باشد، باید بدانیم از چه چیزی می‏خواهیم دفاع کنیم، فکر می‏کنم در مورد احکام این خیلی مسئله مجهولی است؛ یعنی حتی اگر ما خودمان را محدود کنیم به احکامی که در قرآن آمده, باز هم بحث در مورد اینکه از چه چیزی می‏خواهیم دفاع کنیم باقی است.

0 دیدگاه
بستن منو