مقدمه ۱۴: چیستی شبهه ۲، معنی لغت در متن ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۴، سال ۱۳۸۲

۱- پیش‌فرض‌های نادرست شبهه ساز

خیلی از شبهه‌ها با یک فرض غلط شروع می‌شوند. مثلاً هیچ‌وقت سؤال نمی‌شود که چرا خداوند قوم نوح را نابود کرد؟ چون فرض بر این است که خداوند هرگاه اراده کند می‌تواند چنین کاری را بکند؛ اما در مورد داستان قوم بنی‌قریضه که یهودی بودند و تعداد بسیاری از آن‌ها توسط مؤمنین کشته شدند، اگر فرض این باشد که حضرت محمد (ص) یک فرد عادی بودند، این کار بسیار خشن به نظر می‌رسد؛ اما اگر فرض این باشد که خداوند به‌جای استفاده از بلایای طبیعی، قومی را توسط مؤمنین از بین برده است، کشتن آن‌ها توجیه‌پذیر است؛ بنابراین بسته به اینکه در ابتدا چه فرضی کرده‌ایم، ممکن است در مورد واقعه‌ای به شبهه برسیم و یا نرسیم.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۳: چیستی شبهه ۱، بازرگانی در قرآن، زبان جهانی فطرت

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۳، سال ۱۳۸۲

۱- سنخ‌شناسی شبهات ناظر به متن مقدس

چه چیزی اشکال حساب می‌شود؟

  • متنی داریم که ادعا می‌کند همه‌ی چیزهایی که در آن بیان شده است حقیقت است. از طرف دیگر ما با جهان اطراف خود در ارتباط هستیم. اشکال چیزی است که تناقض ایجاد می‌کند بین چیزی که از من از دنیا درک کرده‌ام با چیزی که در متن در قرآن آمده است. مثلاً از نظر شما برده‌داری قانون درستی نبوده است و انتظار دارید که این حکم در قرآن نسخ شده باشد، درحالی‌که این‌طور نیست.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۲: دشواری‌های فهم معنای واژگان با تمرکز بر رمان تهوع سارتر

بسم‌الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۲، سال ۱۳۸۲

۱- مروری بر مطالب جلسات پیشین

۱-۱ مروری بر طیف نظرات درباره‌ی نسبت زبان قرآن و فرهنگ عربی

پیش‌تر به خصوصیات زبان قرآن اشاره کردیم. این خصوصیات را در مقایسه با متن عربی دیگری که با قرآن هم‌عصر است می‌توان بهتر فهمید، مثل نهج‌البلاغه و نهج‌الفصاحه. مجموعه‌ی واژگانی که در نهج‌الفصاحه و یا نهج‌البلاغه آماده است با قرآن بسیار متفاوت است.

در جلسه گذشته بحث کردیم که آیا زبان قرآن عرفی است یا خیر. عرفی بودن یعنی زبان قرآن همان زبانی است که مردم عرب زمان جاهلیت با آن صحبت می‌کردند.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۱: روش‌های درک زبان قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۱، سال ۱۳۸۲

1- واژه‌ها یا زبان قرآن را چگونه می‌فهمیم؟

این اعتقاد وجود دارد که زبان قرآن عرفی است و عرفی بودن را در سه مرحله تعریف می‌کنند:

  • واژگان قرآن همان واژگان عرب زمان جاهلیت است.
  • ادبیات (گرامر، تکنیک‌های ادبی مثل استعاره، ایهام و …) قرآن همان ادبیات عرب زمان جاهلیت است و همان چیزی که آنها می‌فهمیدند و ما می‌فهمیم
  • فرهنگ قوم عرب نیز در قرآن انعکاس پیدا کرده است.

طیفی از نظریات را مشخص می‌کنیم که تا چه میزان این عرفی بودن را قبول دارند و سپس بررسی می‌کنیم کجای این طیف بودن معقول است.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۰: تشیع

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۰، سال ۱۳۸۲

۱- نکته‌ای در باب نسخ در قرآن

در ابتدای جلسه سؤالی شد در مورد احکامی که در قرآن آمده است. حکمی که در قرآن آمده است می‌تواند نسخ شود. شرایط و صورت‌مسئله تغییر می‌کند و درنتیجه حکم هم تغییر می‌کند. سؤال اصلی این است چرا حکمی که قرار است نسخ شود در قرآن آمده است؟ چون نکته‌ی مهمی در آن وجود دارد. به‌طور مثال شرایط اقتصادی آن زمان به‌گونه‌ای بوده است که برده‌داری با اینکه موردقبول قرآن نبوده است در آن زمان نسخ نشده است.

0 دیدگاه
بستن منو