واژگان ۵: انحراف معنایی واژگان در فرهنگ اسلامی (کفر، اسلام و…)، ضلالت و هدایت، فسق

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای واژگان قرآن، جلسه‌ی ۵، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، سال ۱۳۹۰

۱- مرور جلسات گذشته

انتهای جلسه چهارم وارد واژه‌های اطراف کفر شدیم که واژه مرکزی در صفات بدی که به انسان در قرآن نسبت داده می‌شود است، به نظر می‌آید از همه صفات بدی که در قرآن هست کلی‌تر است. از نکات مهم این بود که شرک از نوع اعتقاد است، اعتقادی که غیرتوحیدی باشد. وقتی آدم به جایی برسد که حقیقت را نبیند صفت او صفت کفر است. وارد اینکه مقدمات آن چیست و چگونه انسان به این حالت می‌رسد که از حقیقت دور می‌شود نشدیم.

0 دیدگاه

آل‌عمران ۲: مقدمه دوم سوره، اسلام

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای  رمضان ۱۴۴۲، جلسه‌ی ۵، دکتر روزبه توسرکانی، جلسه مجازی، ۱۴۰۰/۲/۹

۱- مقدمه

۱-۱ انتظارات ما از وقایع امت جدید (اسلام)

درجلسۀ گذشته تکلیفی به شما داده شد، چند نفر هم انجام دادند. فکر می‌کنم اولین نفری که چراغ را روشن کرد خوب متوجه شد منظور من چیست. اجازه دهید کمی در مورد چگونگی روش کار توضیح دهم. معمولاً در جلسات روانکاوی که (در مورد سوره‌ها یا نقد آثار فرهنگی و فیلم) صحبت می‌کردیم، همیشه مایلم که جدا از موضوع مورد بحث، دربارۀ روش کار و نحوه فکرکردن صحبت کنم. در این مورد خاص (سوره آل‌عمران) منظورم بود که ما سورۀ بقره را خوانده‌ایم و فهمیده‌ایم که محتوای آن اینست که امتی (اهل کتاب و بت پرستان) وجود داشته و اکنون امت جدیدی آمده که قرار است شریعت جدیدی داشته باشند و جامعه‌ای بر اساس این عهد جدید تشکیل شده است.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۹: مرور بحث فهم واژگان (نجس، حکمت، اسلام)

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۹، سال ۱۳۸۲

در این جلسه به مروری بر بحث واژگان (در قرآن) که در جلسات پیش مطرح شده بود پرداخته می‌شود و در مورد واژه‌ی اسلام صحبت می‌شود.

۱- روش فهمیدن معنی واژه

ابتدا نکته‌هایی تکراری می‌گویم به این دلیل که سال جدید شده است. اول می‌گویم که بحث واژه به کجا رسیده است و چند مثال در این زمینه می‌زنم. من سعی می‌کنم که با کمک متد مشخصی معنی واژه‌ها را پیدا کنم. در کتاب‌های قدیمی تأکید بر روی ریشه کلمات است.

0 دیدگاه

بقره ۶: ادامه سوره بقره (قطعه حضرت ابراهیم)، نسخ، ویژگی‌های دین جدید (اسلام)

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای سوره بقره، جلسه‌ی ۶، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه تربیت مدرس، انجمن اسلامی دانشجویان پیشرو، رمضان ۱۴۴۰، ۱۳۹۸/۲/۳۰

من یک یادآوری از جلسۀ گذشته کنم، بعد همین بحث را ادامه دهیم. در آخر هم بحث‌هایی که یک خرده جنبۀ تئوری دارد مطرح می‌شود.

۱- یادآوری جلسه گذشته تأکید دین جدید (اسلام) بر روی توحید

جلسۀ قبل بحثمان به اینجا رسید که اگر سورۀ بقره کار اصلی‌ای که دارد انجام می‌دهد مانند اعلام ظهور امت جدید، یک دین جدید است که با تغییر قبله و با نزول شریعت جدید تثبیت می‌شود، می‌شود پرسید که ضرورت یک چنین چیزی چیست؟ ویژگی‌های اصلی این دین چیست؟ ماهیت و فرقش با ادیان دیگر چیست؟ یک چنین سؤالاتی را به طور کلی مطرح کردیم.

0 دیدگاه

بقره ۵: مفهوم اسلام در سوره بقره

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای سوره بقره، جلسه‌ی ۵، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه تربیت مدرس، انجمن اسلامی دانشجویان پیشرو، رمضان ۱۴۴۰، ۱۳۹۸/۲/۲۹

۱- فضای متفاوت سوره بقره نسبت به سوره‌های دیگر

من خیلی نمی‌خواهم خلاصۀ جلسات قبل را بگویم، حداکثر همان جلسۀ قبل سعی کردم نشان دهم که یک لایۀ عمیق‌تر، روانشناختی‌تر در این سوره موجود است، آن هم اینکه روانشناسی «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ»، کسانی که مخاطب این خطاب‌های «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ» هستند، همان «فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ» هستند. برای آن هم شواهد مفهومی و معنایی و متنی وجود دارد و این نشان می‌دهد که در این خطاب‌ها دلیل تاریخی وجود ندارد که آن افراد را قانع کند که شما عهد  را زیرپا گذاشتید؛ بلکه یک چیز عمیق‌تری در آن هست و آن هم اینکه دربارۀ این تیپ افراد از نظر روانشناختی صحبت می‌کند که در هر جامعۀ دینی قطعاً خواهند بود.

0 دیدگاه
  • 1
  • 2
بستن منو