نقد هنری روانکاوانه ۲

بسم الله الرحمن الرحیم

سخنرانی نقد هنری روانکاوانه، جلسه‌ی ۲، دکتر روزبه توسرکانی، کلاس درس دانشکده‌ی سینما و تئاتر، سال ۱۳۸۷

۱- تفاوت‌ها میان نظریه‌ی فروید و یونگ

در جلسه‌ی پیش بیان شد که چرا نظریه‌ی مبتنی بر قصد مؤلف، درست نیست و در درون خود به تناقضی می‌رسد و پاسخ روانکاوی به این تناقض چیست؛ و بیان شد که کاربست خود نظریه‌ی روانکاوی در نقد هنری چگونه است.

۱-۱ تعبیر از ناخودآگاه

همچنین به تفاوت ایده‌ی ناخودآگاه در فروید و یونگ اشاره شد و این که ناخودآگاه جمعی در نظر یونگ دیگر انبانی از امیال و خواست‌های سرکوب شده نیست، بلکه منبع عظیم اطلاعات زیستی، روانی و درونی در باب آدمی است.

0 دیدگاه

نقد هنری روانکاوانه ۱

بسم الله الرحمن الرحیم

سخنرانی نقد هنری روانکاوانه، جلسه‌ی ۱، دکتر روزبه توسرکانی، کلاس درس دانشکده‌ی سینما و تئاتر، سال ۱۳۸۷

۱- مروری بر جلسات روانکاوی و فرهنگ

در سلسله جلسات روانکاوی و فرهنگ، برخی کاربردهای روانکاوی در آثار تصویری و سینمایی اعم از فیلم و انیمیشن بیان شد. این آثار هم به لحاظ موضوع متنوع بود و هم به لحاظ کیفیت مختلف؛ و اتفاقاً در آثار ضعیف‌تر چون نقش‌آفرینی ناخودآگاه قوی‌تر است، نمونه‌های مناسب‌تری برای تحلیل روانکاوانه است و مثلاً از کارهای سخت، تحلیل روانکاوانه‌ی آثار مهرجویی است، چون هم فرد باسوادی است و هم روانکاوی بلد است.

0 دیدگاه

روان‌کاوی و فرهنگ ۱۰: ادامه‌ی نقدها به نظریه‌ی فروید

بسم الله الرحمن الرحیم

روان‌کاوی و فرهنگ، دکتر روزبه توسرکانی، جلسه‌ی ۱۰، سال ۱۳۸۶

۱- ادامه‌ی نقدها به نظریه‌ی فروید

جلسه‌ی پیش به ایده‌ی اریک برن اشاره شد. کتاب «وضعیت آخر» اثر تامس آ. هریس که به اکثر زبان‌های دنیا ترجمه‌شده و در ایران در دهه‌ی ۶۰ ترجمه شد و دوران تب این نظریه را رقم زدهِ، کتاب جذاب و با رویکرد عمومی‌ای است. همچنین بیان شد می‌توان سه‌گانه‌ی برن را که روگرفتی از سه‌گانه‌ی فروید است پذیرفت، ولی درباره‌ی نحوه‌ی پیدایش آن دیدگاه متفاوتی از فروید داشت. دلیل آن هم این است که اساساً ره بردن به طریق کشف یک نظریه آسان نیست و توسط خود نظریه‌پرداز هم دچار تطور می‌شود.

0 دیدگاه

روان‌کاوی و فرهنگ ۹: ادامه‌ی نقدها به نظریه‌ی فروید

بسم الله الرحمن الرحیم

روان‌کاوی و فرهنگ، دکتر روزبه توسرکانی، جلسه‌ی ۹، سال ۱۳۸۶

۱- مروری بر نقدهای بیان‌شده ناظر به نظریه‌ی روانکاوانه‌ی فروید

فروید اندیشمند نابغه‌ای است و نظریاتش بیشتر مبتنی بر شهود فوق‌العاده‌ی اوست تا مشاهداتش، همچنین ذهن منظم و نظریه‌پردازی دارد. ایراد اصلی به او همان‌طور که بیان شد مبانی نادرست، تحویل گرایی و اعتنای بیش‌ازحد به علم زمانه‌اش است؛ که البته بخشی از آن در برابر بی‌اعتنایی یونگ و لکان به ارتباط نظراتشان با سایر علوم پسندیده است.

۲- مروری بر مقاله‌ای از فروید

یک منبع خوب درباره فروید رساله‌ی مختصری است تحت عنوان «رئوس نظریه‌ی روانکاوی» که فروید آن را در اواخر عمر خویش نوشته است و ترجمه‌ی آن در ویژه‌نامه‌ی روانکاوی شماره‌ی ۲ ارغنون که مجلد ۲۲ از سلسله مجلدات این مجموعه می‌باشد آمده است.

0 دیدگاه

روان‌کاوی و فرهنگ ۶: دیدگاه‌های انتقادی نسبت به فروید

بسم الله الرحمن الرحیم

روان‌کاوی و فرهنگ، دکتر توسرکانی، جلسه‌ی ۶، ۱۳۸۵

۱- نظریه‌ی فروید در باب دین

در این جلسه در ابتدا اجمالاً به نظریه‌ی فروید در باب دین می‌پردازیم. نظر فروید در باب دین در چند اثر وی از جمله «توتم و تابو» آمده است. فروید احساس دینی را امری مربوط به عقده‌ی جنسی ادیپ می‌داند.

پدیدآیی دین در نظریه‌ی فروید این‌گونه بوده است که در جوامع ابتدایی همیشه یک نر قدرتمند وجود داشته است که صاحب همه‌ی ماده‌ها بوده است. فرزندان این نر، یعنی نرهای جوان در این موقعیت دچار محدودیت هستند و این محدودیت دائمی آن‌ها در طولانی‌مدت باعث می‌شود که به نوعی خوددار خود نباشند و نر اولیه را بکشند.

0 دیدگاه
بستن منو