مقدمه ۱۸: نقد سه گانه روان (کودک، والد، بالغ)، معنی واژگان ایمان، صلوة، رشد

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۸، سال ۱۳۸۲

۱- توضیح مختصری درباره واژه ایمان

قبل از شروع بحث اصلی توضیح مختصری درباره واژه ایمان می‌دهم. قبلاً گفتم که مفهوم این واژه مثل این است که کسی یک دفعه به یک معرفت ناگهانی می‌رسد و احساس ناامنی می‌کند و بعد پناه می‌آورد. این عدم امنیت لزوماً به معنای ترس از خدا و روز قیامت نیست؛ بلکه عدم امنیت در حالت کلی است. من گفتم که هر عدم امنیتی این‌گونه پایان می‌گیرد.

ولی نکته‌ای که بر روی آن تأکید دارم این است که ایمان یک مرحله ثانوی شناختن و تجربه مذهبی است.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۶: ملاحظاتی در باب واژه‌پژوهی در قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۶، سال ۱۳۸۲

۱- مختصر در باب شبهات تاریخی

در دو جلسه‌ی پیش در مورد ماجرای بنی‌قریظه صحبت کردیم و بیان شد که ادعا می‌شود در این ماجرا مسلمانان همه‌ی مردان آن‌ها را کشتند به دلیل خیانتی که در جنگ خندق کرده بودند. به این واقعه اگر به عنوان یک واقعه‌ی طبیعی نگاه کنیم و پیامبر را یک فرد معمولی و با تصمیمات معمولی فرض کنیم واقعه‌ی خیلی خشنی به نظر می‌رسد. ولی اگر حضرت محمد (ص) را پیامبر فرض کنیم دیگر این مسئله به نظر بد نمی‌آید و به عنوان شبهه مطرح نمی‌شود.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۵: فمنیسم و ایجاد پیش‌فرض‌های ناصواب

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۵، سال ۱۳۸۲

۱- فمنیسم و ایجاد پیش‌فرض‌های ناصواب

فمنیسم در بحث ما به معنی اصالت دادن به ارزش‌های زنانه منظور است، درحالی‌که چیزی که الآن در دنیا وجود دارد بیشتر به فعالیت‌های اجتماعی زنان مربوط می‌شود. یکی از انحرافات مهم فمنیسم این هست که باعث ایجاد پیش‌فرض‌هایی در اذهان شده که حجابی بر فهم متنی مثل قرآن شده است. ابتدا به دسته‌ای از دوگان‌های متقابل ناظر به مردانگی و زنانگی اشاره می‌کنیم:

توانایی و قدرت/ زیبایی؛ فرهنگ/ طبیعت؛ تفکر/ عاطفه، حس، شهود و الهام؛ خودآگاه/ ناخودآگاه؛ فرم/ محتوا؛ استدلال/ تمثیل؛ ظاهر/ باطن؛ شب/ روز؛ ماه/ خورشید؛ مرگ/ زندگی؛ انتزاع/ شهود.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۴: چیستی شبهه ۲، معنی لغت در متن ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۴، سال ۱۳۸۲

۱- پیش‌فرض‌های نادرست شبهه ساز

خیلی از شبهه‌ها با یک فرض غلط شروع می‌شوند. مثلاً هیچ‌وقت سؤال نمی‌شود که چرا خداوند قوم نوح را نابود کرد؟ چون فرض بر این است که خداوند هرگاه اراده کند می‌تواند چنین کاری را بکند؛ اما در مورد داستان قوم بنی‌قریضه که یهودی بودند و تعداد بسیاری از آن‌ها توسط مؤمنین کشته شدند، اگر فرض این باشد که حضرت محمد (ص) یک فرد عادی بودند، این کار بسیار خشن به نظر می‌رسد؛ اما اگر فرض این باشد که خداوند به‌جای استفاده از بلایای طبیعی، قومی را توسط مؤمنین از بین برده است، کشتن آن‌ها توجیه‌پذیر است؛ بنابراین بسته به اینکه در ابتدا چه فرضی کرده‌ایم، ممکن است در مورد واقعه‌ای به شبهه برسیم و یا نرسیم.

0 دیدگاه

مقدمه ۱۳: چیستی شبهه ۱، بازرگانی در قرآن، زبان جهانی فطرت

بسم الله الرحمن الرحیم

درس‌گفتارهای مقدمه‌ای بر فهم قرآن، دکتر روزبه توسرکانی، دانشگاه صنعتی شریف، جلسه‌ی ۱۳، سال ۱۳۸۲

۱- سنخ‌شناسی شبهات ناظر به متن مقدس

چه چیزی اشکال حساب می‌شود؟

  • متنی داریم که ادعا می‌کند همه‌ی چیزهایی که در آن بیان شده است حقیقت است. از طرف دیگر ما با جهان اطراف خود در ارتباط هستیم. اشکال چیزی است که تناقض ایجاد می‌کند بین چیزی که از من از دنیا درک کرده‌ام با چیزی که در متن در قرآن آمده است. مثلاً از نظر شما برده‌داری قانون درستی نبوده است و انتظار دارید که این حکم در قرآن نسخ شده باشد، درحالی‌که این‌طور نیست.

0 دیدگاه
بستن منو